Species:
Mongolodiaptomus botulifer (Kiefer, 1974)ClassificationPhylum: Arthropoda Class: Maxillopoda Order: Calanoida Family: Diaptomidae Genus: Mongolodiaptomus
Morphology:Adult: ตัวผู้
ขาคู่ที่ 5 ข้างขวา: ค็อกซามีแผ่นเชื่อมตรงกลางเป็นรูปสามเหลี่ยม ขอบด้านในของเบซิสของขาคู่ที่ 5 ข้างขวา มีแผ่น"ฮยาไลน์รูปกลมใหญ่เห็นชัดเจน เอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 มีความกว้างมากกว่าความยาว ปลายขอบล่างด้านนอกมีหนามแหลมเล็กมากยื่นออกมา เอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 2 เป็นรูปรียาว มีหนามด้านข้าง 2-3 อัน หนามอันใหญ่ยื่นออกมาจากขอบบริเวณกึ่งกลางปล้อง เรียวแหลม สั้นกว่าความยาวปล้อง หนามอันเล็กเป็นรูปสามเหลี่ยมปลายแหลม ยื่นออกมาจากบริเวณ 1/3 ส่วนบนของปล้อง หนามเล็กอีกอันอยู่ชิดกับโคนของเอ็นคลอว์ (บางตัวอย่างไม่มีหนามเล็กอันนี้) เอ็นคลอว์ยาวปานกลาง เป็นรูปเคียว โค้งเล็กน้อย เอ็นโดโพไดท์เป็นรูปกรวยใหญ่มาก โคนของกรวยพองออกยาวประมาณ 3/4 ของความยาวปล้องเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 2
ขาคู่ที่ 5 ข้างซ้าย: หนามบนค็อกซายาวมากชี้เข้าข้างใน ยืดยาวเกินความยาวของเบซิส ขอบด้านในครึ่งล่างขิงเบซิสมีแผ่นไฮยาไลน์บางๆ เอ็นโดโพไดท์ยาวแบ่งเป็น 2 ปล้อง ขอบด้านในของเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 และปล้องที่ 2 มีขนยาวเรียวเป็นแถว เอพิคัลโพรเซสของเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 เป็นรูปหัวแม่มือ
ตัวเมีย
ขาคู่ที่ 5: หนามบนค็อกซาทั้ง 2 ข้างเป็นรูปสามเหลีี่ยมเรียว ยืดยาวถึงขอบบนของเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 ซีตาที่อยู่ด้านข้างของเบซิสยาวถึง 2/3 ของความยาวของเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 หนามด้านข้างของเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 2 สั้นกว่าหนามด้านนอกของเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 3 ขอบทั้ง 2 ของเอ็นคลอว์มีหนามเล็กๆ เรียงเป็นแถว เอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 3 ไม่เห็นขอบเขตของปล้อง หนามด้านนอกยาวเป็น 1/2 ของหนามด้านใน หนามด้านในยาวประมาณ 2/3 ของความยาวเอ็นคลอว์ เอ็นโดโพไดท์มี 1 ปล้อง ยาวประมาณ 2/3 ของความยาวเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 (ละออศรี เสนาะเมือง, 2545)
Figure
Mongolodiaptomus botulifer (Kiefer, 1974) ก. ด้านหลังลำตัว ข. หนวดคู่ที่ 1 (antennule) ค. ขาคู่ที่ 5 ง. ลักษณะของแผ่นไฮยาไลน์
Habitat: พบทั้งในแหล่งน้ำชั่วคราว แหล่งน้ำถาวร ทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ เช่น นาข้าว บ่อชั่วคราว คลองข้างถนน ห้วย หนอง บึง อ่างเก็บน้ำ แม่น้ำ แต่มักพบในแหล่งน้ำขนาดใหญ่ที่มีน้ำขังตลอดปี
Distribution:
- northen Thailand
- central Thailand
- eastern Thailand
- northeastern Thailand
- southern Thailand
- Chiang Mai Province
- Chiang Rai Province
- Kampaeng Phet Province
- Tak Province
- Sukhothai
- Phrae Province
- Lampang Province
- Phayao Province
- Nan Province
- Uttaradit Province
- Phichit Province
- Phitsanulok Province
- Nakhon Sawan Province
- Phetchabun Province
- Chai Nat Province
- Pathum Thani Province
- Saraburi Province
- Phra Nakhon Si Ayutthaya Province
- Nakhon Pathom Province
- Kanchanaburi Province
- Phetchaburi Province
- Chachoengsao Province
- Nakhon Nayok Province
- Samut Prakan Province
- Sra Kaeo Province
- Chon Buri Province
- Chanthaburi Province
- Rayong Province
- Prachuap Khiri Khan Province
- Udon Thani Province
- Khon Kaen Province
- Nakhon Ratchasima Province
- Kalasin Province
- Sakon Nakhon Province
- Nakhon Phanom Province
- Nong Bua Lam Phu Province
- Loei Province
- Maha Sarakham Province
- Roi Et Province
- Yasothon Province
- Surin Province
- ฺBuri Ram Province
- Sisaket Province
- Amnat Charoen Province
- Ubon Ratchathani Province
- Chumphon Province
- Songkhla Province
- Phattalung Province
- Satun Province
Work cited:
- ละออศรี เสนาะเมือง. 2545. แพลงก์ตอนสัตว์น้ำจืด: คาลานอยด์โคพีพอดในประเทศไทย.โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา, ขอนแก่น.
- ปิยพิมพ์ ชัยอาวุธ. 2559. การเปลี่ยนแปลงของประชาคมแพลงก์ตอนสัตว์ และคุณภาพน้ำในบึงแก่นนคร จังหวัด ขอนแก่น. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาชีววิทยา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ติดต่อและสอบถาม:
narumon@kku.ac.th สาขาวิชาขีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น