Species:
Eodiaptomus sanoamuangae Reddy & Dumont, 1998ClassificationPhylum: Arthropoda Class: Maxillopoda Order: Calanoida Family: Diaptomidae Genus: Eodiaptomus
Morphology:Adult: ตัวผู้
ขาคู่ที่ 5 ข้างขวา: เบซิสเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีความยาวประมาณ 1.4 เท่าของความกว้าง บริเวณกลางปล้องด้านในมีแผ่นนูนใสรูปครึ่งวงกลม เอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 มีความกว้างมากกว่าความยาวเล็กน้อย ปลายขอบล่างด้านนอกแหลม เอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 2 เรียวเล็ก ยาวประมาณ 3.0 เท่าของความกว้าง หนามด้านข้างเรียวเล็กเป็นเส้นตรง สั้นกว่าความยาวของปล้องเล็กน้อย หนามด้านข้างนี้อยู่ชิดกับโคนของเอ็นคลอว์ซึ่งยาวและโค้งเข้าข้างในเล็กน้อย เอ็นโดโพไดท์มี 1 ปล้อง โคนและปลายเรียวส่วนตรงกลางกว้างกว่าส่วนอื่น ยาวประมาณ 3/4 เท่าของปล้องเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 2 ที่ขอบด้านในมีรอยหยักตื้นๆ 2 รอย
ขาคู่ที่ 5 ข้างซ้าย: ยาวประมาณปลายสุดของเบซิสข้างขวา ขอบด้านในของเบซิสไม่มีแผ่นนูนใส เอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 มีความยาวใกล้เคียงกับข้างขวา ซีตายาวกว่าเอพิคัลโพรเซส ตามขอบมีขนยาวจำนวนมาก เอ็นโดโพไดท์แบ่งเป็น 2 ปล้องโดยผนังบางๆ รูปร่าวเรียวยาวเกือบเท่าความยาวของปล้องเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1
ตัวเมีย
ขาคู่ที่ 5: เอ็กโซโพไดท์และเอ็นโดโพไดท์ของขาข้างขวาใหญ่กว่าข้างซ้ายเล็กยน้อย หนามบนค็อกซาเป็นรูปสามเหลี่ยม ซีตาที่อยู่ด้านข้างเบซิสยาวเกือบเท่ากับความยาวปล้องเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 ปล้องเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 ยาว 1.3-1.5 เท่าของความกว้าง ตัวอย่างส่วนใหญ่ปล้องเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 2 ไม่มีหนามด้านข้าง (ยกเว้นบางตัวอย่างอาจพบหนามด้านข้างขนาดเล็กก็ได้) เอ็นคลอว์มีขนเล็กเรียงตามขอบด้านนอกและด้านใน เอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 3 เล็กแต่เห็นชัดเจน มีหนามเล็ก 1 อัน ที่อยู่ด้านนอก ยาวเป็นครึ่งหนึ่งของซีตาทีอยู่ด้านในซึ่งยาวประมาณ 2/3 ของความยาวเอ็นคลอว์ เอ็นโดโพไดท์แบ่งเป็น 2 ปล้อง ยาวประมาณ 2/3 ของความยาวของเอ็กโซโพไดท์ปล้องที่ 1 (ที่มา: ละออศรี เสนาะเมือง, 2545)
Figure
Eodiaptomus sanoamuangae เพศผู้ ก. ทอแรกซ์ปล้องที่ 4-5 และยูโรโซม (ด้านหลัง) ข. ทอแรกซ์ปล้องที่ 5 และยูโรโซม (ด้านข้าง) ค. คอร์ดัลรามัสข้างขวา (ด้านท้อง) ง. หนวดคู่แรกข้างขวา ปล้องที่ 8-16 จ. ขาคู่ที่ 5 (ด้านท้าย) ฉ.-ฌ. ขาคู่ที่ 5 ข้างซ้าย (บางส่วน) ช. ขาคู่ที่ 5 (ด้านหน้า) ซ. เอ็นโดโพไดท์ของขาคู่ที่ 5 ข้างขวา ญ. รยางค์ของหนวดคู่แรกข้างขวาข้อที่ 20
Eodiaptomus sanoamuangae เพศเมีย ก. ทอแรกซ์ปล้องที่ 4-5 และยูโรโซม (ด้านหกลัง) ข. ทอแรกซ์ปล้องที่ 4-5 และยูโรโซม (ด้านข้าง) ก., ง., ฉ. ขาคู่ที่ 5 (บางส่วน) จ. ขาคู่ที่ 5 (ด้านท้าย)
Habitat: พบในแหล่งน้ำทุกประเภท ทั้งในแหล่งน้ำชั่วคราว แหล่งน้ำถาวร แหล่งน้ำนิ่ง แหล่งน้ำไหล
Distribution:
- northen Thailand
- northeastern Thailand
- Chiang Mai Province
- Chiang Rai Province
- Mae Hong Son Province
- Lamphun Province
- Phrae Province
- Uttaradit Province
- Kampaeng Phet Province
- Phitsanulok Province
- Tak Province
- Udon Thani Province
- Sakon Nakhon Province
- Nong Bua Lam Phu Province
- Khon Kaen Province
- Chaiyaphum Province
- Roi Et Province
- Maha Sarakham Province
- Amnat Charoen Province
Work cited:
- ละออศรี เสนาะเมือง. 2545. แพลงก์ตอนสัตว์น้ำจืด: คาลานอยด์โคพีพอดในประเทศไทย.โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา, ขอนแก่น.
- Reddy, Y.R. and Dumont, H.J. 1998. A review of the genus
Eodiaptomus Kiefer, 1932, with the description of
E. sanuamuangae n. sp. From Thailand, and a redescription of
E. lumholtzi (Sars, 1989) from Australia (Copepod, Calanoida). Hydrobiologia 361: 169-189.
ติดต่อและสอบถาม:
narumon@kku.ac.th สาขาวิชาขีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น